Rượu ngon để dành hay để uống?

Ngắm chai rượu ngon nhưng chớ lắc nhiều. Thực tế là người ta không mang các chai rượu ngon đến điểm đấu giá để trình diễn, đơn giản vì ánh sáng và chuyển động sẽ hủy hoại chất rượu bên trong.

Du khách tận hưởng dịch vụ spa “rượu vang” tại khu nghỉ dưỡng Hakone Yunessun của Nhật Bản, trong khi cùng nâng ly Beaujolais Nouveau đời 2012.

Có đôi lúc, chúng ta mua một hai chai vang để nhâm nhi trong bữa tối, và rồi nghĩ, hay là mua một hai chai nữa, đề phòng lúc có khách tới chơi. Một suy nghĩ và hành động nảy sinh hết sức tự nhiên, tự nhiên đến mức phải đến vài năm sau, khi ngắm nhìn những chai vang bày trong tủ, bạn mới chợt nhận ra mình đã trở thành một nhà sưu tầm rượu từ lúc nào không hay. 

Niềm đam mê của những nhà sưu tầm rất mãnh liệt, nó có thể vượt qua các biên giới, cắt ngang những câu chuyện làm ăn và gián đoạn những cuộc gọi hàng ngày, chỉ để có những giây phút dài hàn huyên với những người cùng chung sở thích. 

Trung Quốc được dự đoán là nước có mức tiêu thụ rượu vang đứng thứ 6 trên thế giới trong năm 2014.

“Tôi vẫn nhớ thời điểm năm 1980, khi tôi được nếm thử một chai Musigny 71 của Roumier. Đó là một chai Burgundy tuyệt hảo, và cửa hàng rượu nơi tôi mua nó đã hạ giá chai vang từ 45 xuống còn 15 USD. Vậy nên là tôi mua liền 11 chai, và cho tới nay, đây vẫn là món vang yêu thích nhất của tôi.” Joseph Rescigno, vị nhạc trưởng của Nhà hát Opera Florentine ở Wisconsin, nhớ lại.

Ông Rescigno hiện sở hữu một thùng ướp lạnh chứa được khoảng 60 chai vang ngay trong căn hộ của mình ở Manhattan. Những lúc không phải điều khiển dàn nhạc ở Nhà hát, ông dành thời gian bên bộ sưu tập rượu vang yêu quý. Những chai Musigny ngày xưa đã không còn nữa. Và giờ giá của một chai loại này đã đạt ngưỡng 2.300 USD, theo thông tin của trangwine-searcher.com.

Ngày nay, những tín đồ của rượu có thể mua bán, trao đổi từng chai vang, từng thùng vang hoặc thậm chí từng hầm vang thông qua nhiều điểm giao dịch. Nhu cầu gia tăng đối với vang đã khiến giá của một số sản phẩm tăng vọt, nhất là với dòng vang Bordeaux. Rescigno ngậm ngùi: “Những chai rượu trước tôi có thể mua với giá vài trăm đô, giờ tốn cả nghìn.”

Vừa là nghệ thuật, vừa là khoa học

Dù cho bạn có là một tay sưu tầm vang “nhà nghề”, hay chỉ là một người yêu vang muốn có vài chai trong nhà để thưởng thức và trưng bày, thì thú chơi vang luôn là một nghệ thuật – và thậm chí – là cả một công trình nghiên cứu khoa học, nhằm tìm ra những sản phẩm ngon lành và đắt giá nhất cho bộ sưu tập của mình. 

Trước khi tiến hành xây dựng hầm vang của riêng mình, hãy luôn thành thật với khẩu vị cũng như mục tiêu của bạn. Dù cho một số nhà sưu tầm coi việc mua rượu là một khoản đầu tư có khả năng sinh lời đáng kể tính về lâu về dài, thì với nhiều người khác, niềm vui được sở hữu những chai rượu mơ ước đã là quá đủ. 

Như lời Krishna Prasad, giám đốc công ty dược Granules India có trụ sở tại Hyderabad – người hiện có một bộ sưu tập bao gồm 2000 chai rượu vang: “Cứ khi nào bạn bè tôi kháo nhau về một thứ vang ngon, tôi sẽ thấy vô cùng phấn khích nếu mình có chai đó trong hầm và có thể lấy ra mời họ ngay tức khắc. Đó thực sự là niềm thỏa nguyện lớn lao của việc sở hữu những món vang thượng hạng.”

Những bảo vật giấu kín

Quyền năng của người cầm trịch: Ông Jamie Ritchie là người điều khiển các phiên đấu giá rượu vang khu vực châu Mỹ và châu Á của Sotheby's. Trong một phiên đấu giá tại Hong Kong năm 2010, một chai Chateau Lafite đời 1869 đã được chốt giá 1,8 triệu đôla Hong Kong.

Theo ông Jamie Ritchie, phụ trách mảng rượu vang của nhà đấu giá Sotheby’s khu vực châu Á và châu Mỹ, xu hướng mới nhất của các nhà sưu tầm là “rượu vang uống liền”, ám chỉ những chai rượu ngon có thể thưởng thức ngay mà không cần mất nhiều năm chờ đợi. Nói cách khác, những chai vang “non mà vẫn ngon” đang ngày càng có giá so với những chai rượu bắt người ta phải chờ thêm cả chục năm.

Còn với những nhà sưu tầm có máu đầu tư, Ritchie gợi ý khách nên mua các chai Bordeaux như Haut Brion 98, hay Cheval Blanc. Theo thông tin của trang wine-searcher.com, giá hiện tại của mỗi chai này lần lượt là 553 và 1.185 USD.

Cũng như nhiều thứ hàng hóa khác, giá rượu vang cũng tuân theo quy luật cung-cầu. Các vùng sản xuất Burgundy chỉ chiếm 1/5 diện tích xứ Bordeaux, vậy nên số lượng các sản phẩm vang này trên thị trường cũng ít hơn, và vì thế giá cũng cao hơn hẳn – hứa hẹn nhiều lợi nhuận cho các nhà đầu tư. Cụ thể, sản phẩm rượu vang thượng hạng (Premier Cru) đến từ 5 vùng trồng của Bordeaux, bao gồm Lafite, Latour, Haut-Brion, Margaux và Mouton-Rothschild đang được săn tìm gắt gao. Còn trong số các chai Burgundy hàng đầu, người sưu tầm luôn khao khát có được Domaine Romanee-Conti.

Ví dụ, vào năm 2007, trung bình giá một chai Domaine Romanee-Conti nhỉnh hơn 6.000 USD một chút; còn tính đến tháng trước, giá một chai tương tự của Burgundy đã vượt mức 13.500 USD.

Theo ông Ritchie, trong vòng 5, 10 và thậm chí 15 năm nữa, các nhà sưu tầm vẫn sẽ săn lùng những chai Burgundy và Bordeaux tuyệt hảo, bởi “trong lịch sử, chúng vẫn luôn có giá”, và “trong các cuộc đấu giá, những món vang ngon trứ danh này vẫn sẽ tiếp tục là tâm điểm của các cuộc cạnh tranh.” 

Những điểm cần lưu ý khi sưu tập rượu

Ngắm chai rượu ngon nhưng chớ lắc nhiều. Thực tế là người ta không mang các chai rượu ngon đến điểm đấu giá để trình diễn, đơn giản vì ánh sáng và chuyển động sẽ hủy hoại chất rượu bên trong. Khách mua vang có thể dự đoán chất lượng của rượu thông qua việc kiểm tra phần nhãn bọc bên ngoài.

Nguồn gốc lai lịch cũng như chất lượng của chai vang là những điều kiện tiên quyết đảm bảo thành công cho một bộ sưu tập rượu, bất kể mục đích sưu tầm là nhằm đầu cơ sinh lời hay đơn thuần thỏa mãn thú vui.“Quan trọng là nguồn hàng phải đáng tin cậy”, Ritchie nói.

Thường thì những nhà đấu giá là nơi đáng tin cậy. Bạn cũng có thể mua vang từ những nhà buôn uy tín, từ các nhà sưu tầm khác hoặc trực tiếp tại các xưởng sản xuất rượu vang. Mua ngay tại nhà máy thì nguồn gốc của rượu được đảm bảo hoàn toàn, vậy nên trái với quy luật thông thường là mua hàng tại nguồn thì được giá rẻ, những chai vang phải cất công tới tận nơi sản xuất lấy về thường có giá khá cao. 

Phương pháp bảo quản, lưu trữ hợp lý cũng rất quan trọng. Ba kẻ thù lớn nhất của rượu vang là nhiệt độ, ánh sáng và chuyển động mạnh. Hãy giữ rượu trong môi trường có nhiệt vào khoảng 8,8-12,2 độ C; không bị ánh sáng tác động; và đặc biệt: “Đừng bao giờ lắc chai. Đừng chuyển đi chuyển lại rượu trong hầm. Bạn muốn thứ dung dịch ngon lành trong chai, chứ không phải một vật phẩm để lôi ra ngắm rồi lại cất vào.” – Ritchie nhấn mạnh. 

Nhiều nhà sưu tầm có một hầm rượu nho nhỏ trong nhà để cất vài chai, số còn lại có thể gửi tại các kho ngoại quan (bonded warehouse), nơi cung cấp dịch vụ bảo quản chuyên nghiệp và chịu trách nhiệm hoàn toàn với những chai vang quý của bạn. Phí bảo quản hàng năm rơi vào khoảng 25 USD tại Mỹ, và 10-15 bảng tại Anh, và với chi phí bảo hiểm cũng như dịch vụ vận chuyển rượu, mức phí này có thể tăng thêm 1-1,5%.

Nếu bộ sưu tập của bạn là một khoản đầu tư có tính toán, bạn không phải phí tiền xây hầm rượu làm gì. Hãy để chai vang nguyên đai nguyên kiện trong thùng đựng của nó, nhất là khi bạn mang trực tiếp ở xưởng về. 

Thay cho lời kết

Rượu là một món đầu tư đắt đỏ và nhiều rủi ro, cũng như không đem đến cho bạn bất cứ khoản lãi nào cho tới khi nó được đem bán.Tính ra thì đây quả là một mặt hàng có tính thanh khoản thấp, so với việc đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu. Song rõ ràng, với những người mê vang, khoản chi này hoàn toàn xứng đáng. “Tôi yêu đồ ăn ngon, rượu vang ngon. Chia sẻ những món ngon với mọi người quả thật là một niềm vui trong cuộc đời.” – ông Rescigno nói. 

Chai vang thượng hạng cỡ lớn Dom Perignon 1961 đã được “xuất kho” cho lễ cưới của Hoàng tử xứ Wales và Công nương Diana.

Một chai Domaine de la Romanee-Conti 2002 hứa hẹn sẽ thu về cho nhà đấu giá Christie khoảng hơn 1.240 USD trong phiên đấu giá tháng 4 năm 2014.